Streszczenie dla pacjentów
Zgodnie z rekomendacjami ekspertów ustalono priorytetowe grupy społeczne na potrzeby
szczepień. W pierwszej kolejności możliwość zaszczepienia przeciw COVID-19 będą miały
służby medyczne, mieszkańcy Domów Pomocy Społecznej i pacjenci Zakładów LeczniczoOpiekuńczych; osoby powyżej 60. roku życia; służby mundurowe, które wspomagają walkę z
COVID-19 oraz zapewniają bezpieczeństwo państwa. Potem taką możliwość uzyskają
kolejne grupy.
Szczepionki podawane są domięśniowo, a schemat szczepienia obejmuje podanie 2 dawek w
odstępie 3-4 tygodni w zależności od rodzaju szczepionki.
Pełna ochrona pojawia się po 7 dniach od podania drugiej dawki szczepionki.By szczepionka
była skuteczna, konieczne jest przyjęcie dwóch dawek. Producenci szczepionek projektowali
je tak, aby jak najszersza grupa osób mogła być zaszczepiona. Szczegółowe informacje o
ograniczeniach będą przedstawione w ulotce informacyjnej po dopuszczeniu do obrotu.
Eksperci zakładają, że również ozdrowieńcy będą mogli się zaszczepić. Wykonanie
szczepienia ochronnego przeciw COVID-19 będzie poprzedzone badaniem kwalifikacyjnym,
aby zidentyfikować ewentualne przeciwwskazania oraz ograniczyć ryzyko wystąpienia
błędów medycznych i niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Samo wykonanie szczepienia przebiega jak w przypadku innych szczepionek, czyli zastrzyku
w mięsień naramienny. Szczepienia będą realizowane z zastosowaniem ogólnych zasad
dotyczących szczepień. Ryzyko wystąpienia reakcji anafilaktycznej jest najwyższe w krótkim
czasie po podaniu szczepionki, stąd też osoba zaszczepiona powinna przebywać 30 min w
poczekalni placówki, w której wykonano iniekcję. Przeciwwskazaniem do kontynuacji
szczepienia jest reakcja anafilaktyczna po podaniu szczepionki przeciw COVID-19 oraz ciężka
reakcja alergiczna na substancję czynną lub inny składnik szczepionki. Podanie szczepionki
należy odroczyć w przypadku wystąpienia ostrego przebiegu choroby zakaźnej z gorączką.
Szczepienie przeciw COVID-19 może być zrealizowane w dowolnym odstępie czasu po
podaniu innej i naktywowanej szczepionki.
Chociaż zakażenie SARS-CoV-2 u młodych dorosłych ludzi, zdrowych fizycznie, najczęściej
przebiega bezobjawowo, celowym jest wykonanie szczepień także w tej populacji. Może to
bowiem ograniczyć ryzyko przeniesienia zakażenia przez osobę bezobjawową na innych
należących do grupy ryzyka ciężkiego lub śmiertelnego przebiegu choroby, którzy jednak nie
mogli przyjąć szczepionki.
Status osoby zaszczepionej
Przyjęcie szczepionki będzie potwierdzone przez specjalny system i będzie umożliwiał
weryfikację zaszczepienia (m.in. kod QR, który pozwoli szybko potwierdzić odbyte
szczepienie). Radykalnie ogranicza ono możliwość zachorowania i transmisji wirusa SARSCoV-2. W związku z tym, osoby zaszczepione będą mogły bez dodatkowych testów korzystać
z usług zdrowotnych w publicznej służbie zdrowia, a także nie będą uwzględniane w limitach
dotyczących spotkań towarzyskich. Nie będzie także potrzeby odbywania kwarantanny przez
zaszczepionych w wypadku kontaktu z osobą zakażoną koronawirusem. Rząd po
zatwierdzeniu charakterystyk produktów leczniczych szczepionek we współpracy z Radą
Medyczną rozważy możliwość wprowadzenia kolejnych rozwiązań zwalniających z zasad
bezpieczeństwa dla osób zaszczepionych i opublikuje je w formie rozporządzenia.
Miejsca wykonywania szczepień
Dedykowanymi miejscami realizacji szczepień będzie istniejąca sieć placówek medycznych w
ramach podstawowej opieki zdrowotnej. Przewiduje się również organizowanie nowych
mobilnych i stacjonarnych punktów szczepień spełniających wymagania organizacyjne i
lokalowe przewidziane dla realizacji świadczeń medycznych. W ramach realizacji strategii
szczepień mobilnych przewiduje się szczepienie dokonywane przez zespół wyjazdowy w
miejscu zamieszkania lub przebywania pacjenta.
Kwalifikacja do szczepień
Kwalifikacji do szczepień ochronnych przeciwko COVID-19 będzie dokonywał lekarz.
Przebieg szczepień z punktu widzenia pacjenta
Proces szczepień będzie oparty o zaproszenie (dokument e-skierowania) ważne 60 dni od
dnia wystawienia. Będą one generowane automatycznie w systemie P1 w transzach
zgodnych z kolejnością szczepień (dla określonych grup wiekowych, zawodowych itd.).
Ponadto, lekarze będą mogli wystawić dla pacjenta indywidualne e-skierowanie (np.dla
osoby nie posiadającej numeru PESEL, dla osoby która nie mogła poddać się szczepieniu w
okresie ważności pierwszego e-skierowania).
Proces umówienia na szczepienie będzie oparty o centralny system e-rejestracji, integrujący
indywidualne grafiki przyjęć poszczególnych punktów szczepień. W celu umówienia wizyty,
pacjent będzie mógł skorzystać ze specjalnejI nfolinii umówić się elektronicznie poprzez
swoje Internetowe Konto Pacjenta (dostępne na pacjent.gov.pl), za pośrednictwem
placówki, w której wystawiono mu e-skierowanie lub bezpośrednio w punkcie szczepień.
Umówienie się na szczepienie nie będzie wymagało posiadania nr e-skierowania, ponieważ
wystarczające będzie podanie swoich danych osobowych (system e-Rejestracji będzie
zintegrowany z systemem P1 co umożliwia automatyczną weryfikację ważności eskierowania).
Po dokonaniu rezerwacji wizyty, pacjent otrzyma SMS z informacją o wybranym miejscu i
terminie szczepienia, ponowny SMS będzie przekazywany dzień przed wizytą. Pacjent będzie
od razu umawiany na 2 wizyty i także przed drugą dawką szczepionki będzie powiadamiany
sms-em. Informacja o przebytym szczepieniu będzie wprowadzana do e-Kart Szczepień w
systemie P1. Pacjent otrzyma też zaświadczenie o szczepieniu umożliwiające korzystanie z
ułatwień.
Proces produkcji oraz dystrybucji szczepionek będzie stopniowy, dlatego szczepienie
społeczeństwa będzie również przebiegać etapowo. Do ustalenia grup priorytetowych, które
mają zostać zaszczepione w każdym z etapów, przeprowadzono ocenę w oparciu o: ryzyko
narażenia na zakażenie, ryzyko poważnego zachorowania i śmierci, ryzyko społecznoekonomiczne i ryzyko transmisji.
Etap O.
● pracownicy sektora ochrony zdrowia (personel medyczny, pracownicy DPS i pracownicy
MOPS oraz personel pomocniczy i administracyjny w placówkach medycznych, w tym
stacjach sanitarno-epidemiologicznych)
Etap 1.
● pensjonariusze i pracownicy domów pomocy społecznej oraz zakładów opiekuńczoleczniczych, pielęgnacyjno-opiekuńczych i innych miejsc stacjonarnego pobytu.
● osoby starsze powyżej 60 roku życia od najstarszych
● służby mundurowe, w tym wojska obrony terytorialnej.
W ramach szczepień pracowników sektora ochrony zdrowia możliwość zaszczepienia się
otrzymają osobywykonujące zawody medyczne, czyli udzielające świadczeń zdrowotnych, w
tym nauczyciele akademiccy uczelni medycznych, diagności laboratoryjni, farmaceuci,
psycholodzy kliniczni. Szczepieniami objęci zostaną również pracownicy techniczni i
administracyjni podmiotów leczniczych, laboratoriów diagnostycznych,t ransportu
medycznego, a także studenci kierunków medycznych. Seniorzy powyżej 60 roku życia,
tanowiący znaczną część społeczeństwa, będąszczepieni w pierwszej kolejności począwszy
od osób najstarszych z pierwszeństwem dla tych, którzy są aktywni zawodowo oraz dla osób
z chorobami współistniejącymi. Szczepieniami w pierwszym etapie zostaną objęci
funkcjonariusze Policji, Straży Pożarnej, Żołnierze Wojska Polskiego oraz Wojsk Obrony
Terytorialnej, którzy biorą bezpośredni udział w działaniach przeciw epidemicznych oraz
odpowiadają za bezpieczeństwo narodowe. Szczegóły kolejnych etapów w tym II i III, będą
wynikały z wniosków z procesu szczepień przeprowadzonego na pierwszym etapie.
Etap II.
● kluczowe grupy zawodowe: pracownicy sektora edukacji, pracownicy sektorów
infrastruktury krytycznej, transportu publicznego, urzędników bezpośrednio
zaangażowanych w zwalczanie epidemii (np.pracowników stacji epidemiologicznosanitarnych);
● osoby w wieku poniżej 60. Roku życia z chorobami przewlekłymi zwiększającymi ryzyko
ciężkiego przebiegu COVID-19. W etapie drugim zaszczepieni zostaną członkowie grup
zawodowych i społecznych, których specyfika zawodu to praca i kontakt z ludźmi (duże
skupiska), m.in.: pracownicy sektora edukacji, pracownicy sektorów strategicznych,
transportu publicznego, urzędnicy odpowiedzialni za zwalczanie pandemii oraz osoby w
wieku poniżej 60. Roku życia z chorobami przewlekłymi zwiększającymi ryzyko ciężkiego
przebiegu COVID-19. Lista chorób przewlekłych została zarekomendowana przez Radę
Medyczną i będzie mogła podlegać aktualizacji wraz z pojawiającymi się nowymi dowodami
naukowymi oraz informacjami instytucji oceniających i dopuszczających na rynek szczepionki
przeciwko COVID-19. Lista chorób współistniejących obejmuje: przewlekła choroba nerek,
deficyty neurologiczne (np.demencja), choroby płuc, choroby nowotworowe, cukrzyca,
POChP, choroby naczyń mózgowych, nadciśnienie tętnicze, niedobory odporności, choroby
układu sercowo-naczyniowego, przewlekłe choroby wątroby, otyłość, choroby związane
z uzuzależnieniem od nikotyny, astma oskrzelowa, talasemia, mukowiscydoza, anemia
sierpowata. Pacjenci,u których występują ww. choroby, mogą zgłosić się do lekarza
podstawowej opieki zdrowotnej z prośbą o wystawienie e-skierowania niezależnie od grupy
wiekowej, w jakiej się znajdują.
Etap III.
● przedsiębiorcy i pracownicy sektorów zamkniętych na mocy rozporządzeń ws.
ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu
epidemii;
●powszechne szczepienia pozostałej części populacji dorosłej.
W etapie III szczepieni będą przedsiębiorcy i pracownicy sektorów zamkniętych na mocy
rozporządzeń ws. ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów związku
z wystąpieniem stanu epidemii. W ostatnim etapie szczepione będą osoby powyżej 18. Roku
życia, które nie mają żadnych podstawowych schorzeń i nie należą do żadnej z powyższych
grup.
Nadzór
Nadzór nad bezpieczeństwem procesu szczepień jest prowadzony na drodze monitorowania
w czasie rzeczywistym zgłaszanych niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) oraz
pojedynczych potencjalnych przypadków działań niepożądanych. Prowadzony nadzór opiera
się na obowiązkowym zgłaszaniu przez lekarzy do Inspekcji Sanitarnej, wszystkich
niekorzystnych zdarzeń zdrowotnych, które mogą mieć związek ze szczepieniem. Z Inspekcji
Sanitarnej zgłoszenia przekazywane są do Zakładu Epidemiologii NIZP-PZH. Wszystkie
zgłoszenia są gromadzone, rejestrowane, weryfikowane i analizowane przez Narodowy
Instytut Zdrowia Publicznego-PZH.
Wszystkie otrzymane NOP oraz zgłoszenia pojedynczych przypadków działań niepożądanych
są przekazywane do europejskiej bazy Eudra Vigilance oraz do bazy Światowej Organizacji
Zdrowia (WHO) gdzie podlegają dalszej analizie.
